Antep Fıstığı Nedir, Nerede Yetişir?

Antep fıstığı, dünyanın pek çok bölgesinde, uygun yetiştirme koşulları sağlandığında yetiştirilebilen bir üründür. Ana vatanı Ortadoğu olan Antep fıstığı, ülkemizde başta Gaziantep olmak üzere; Siirt, Şanlıurfa, Adıyaman, Kahramanmaraş, Diyarbakır illerimizde yetişir. Dünyada Türkiye, Hindistan, İran, Irak Meksika, Amerika, Çin, Yunanistan, Suriye’de Antep fıstığı yetiştiriciliği yapılmaktadır. “Şam fıstığı” olarak bilinmesinin nedeni, kökeninin Ortadoğu olmasıdır.

Antep fıstığı dünyada oldukça yaygın olan tüketilen çerezler arasındadır. Fıstık tüketimi M.Ö 6750 tarihine dayanır. O dönemden beri bu ağacın meyvesinin tüketildiği bilinmektedir. Eski medeniyetlerde kral sofralarında yer alan Antep fıstığı, günümüzde mutfakların vazgeçilmezi olarak evlerimizde bulunmaktadır.


Antep Fıstığının Yetişme Koşulları

Antep fıstığı ağacı ülkemizde Gaziantep, Siirt, Şanlıurfa civarında yetişen bir kuruyemiştir. Ağacın ekildiği toprağın özellikleri çok önemlidir. Bunun dışında yetiştirmek için sulama ve ağacın bakımı da verimli ürün için dikkat edilmesi gereken noktalardır. Bu fıstığın ülkemizde ekonomik olarak da yeri büyüktür. Antep fıstığı fiyatı, yıllara göre hasat durumuna göre farklılık göstermektedir. Gaziantep fıstık yetiştiriciliği açısından verimli topraklara sahip bir bölgedir.

Fıstık ağacı, sakız ağacıgiller familyasına ait dayanıklı yapıya sahip olan bir ağaçtır. Sıcak ve kurak iklimlerde rahatlıkla yetişebilir. Toprağı tuz oranından yüksek bölgelerde de kolayca yetişebilir. Nemsiz bölgelerde büyümesi daha kolaydır. Fıstık ağacı, nemi sevmediği için fazla sulanmaya ihtiyaç duymaz. Ağaçların boyu 10 metreye kadar uzayabilir. Fıstıklar, üzüm gibi salkım şeklindedir. Bu salkımlara cumba adı verilir. Türkiye’de yetişen Antep fıstıklarının, diğer ülkelere göre yağ oranı daha fazladır. Bu nedenle lezzet bakımından da diğer ülkelerdeki fıstıklara göre daha lezzetlidir. Fıstık ağacı, ekildikten 10-15 yıl içinde hasat vermeye başlar. Bu nedenle uzun vadede yetişen bir ağaç türüdür. Antep fıstığı ağacı, iki yılda bir yaklaşık 50kg. ürün alınmasını sağlar. Bir yıl ürün veren ağaç, sonraki yıl ürün vermez. Bu nedenle hasat genelde iki yılda bir gerçekleşir.


Antep Fıstığının Faydaları Nelerdir?

Antep fıstığı hakkında bilimsel ve klinik çalışma sonucunda elde edilen bulgular olsa da, Türk Gıda Kodeksi Beslenme ve Sağlık Beyanları Yönetmeliği kapsamında Antep fıstığının faydalarından bahsetmek mümkün değildir.


Antep Fıstığının Çeşitleri Nelerdir?

Antep fıstığı, yetiştiği toprağın özelliklerine, fıstığın boyutuna ve içeriğindeki yağ oranına göre farklılık gösterir. Tekin, barak yıldızı, akıncı, halebi, ohadi, Siirt, İran gibi Antep fıstığı çeşitleri mevcuttur.

Ülkemizin topraklarında yaklaşık 12 çeşit fıstık yetişir. Fıstık çeşitleri; rengine, kokusuna, büyüklüğüne, lezzetine göre farklılık gösterir. Tekin Antep fıstığı, Türkiye topraklarında yetişen kaliteli fıstık türlerinden birdir. Barak yıldızı Antep fıstığı, erken olgunlaşan bir fıstık türüdür. Bu fıstığın iç rengi koyudur. Gaziantep’te ağustos ayının ilk haftalarında hasat yapılabilir. Halebi Antep fıstığı, orta dönem olgunlaşan bir fıstık türüdür. Gaziantep’te eylül ayında hasat yapılabilir. Ohadi Antep fıstığı, geç olgunlaşma zamanına sahip bir fıstık türüdür. Siirt Antep fıstığı, her yıl hasat yapılabilmesiyle bilinen bir ağaç türüdür. Antep fıstığı fiyatları, ürünün türüne göre farklılık göstermektedir.

[URUN]656,614,590,336[/URUN]


Antep Fıstığının Tüketimi

Antep fıstığı, gıdanın olduğu her alanda kullanılan bir kuruyemiş çeşididir. Taze, kavrulmuş ya da tuzlu olarak tüketilebilir. Kuruyemiş olarak tüketilebileceği gibi, tatlılarda oldukça sık kullanılır. Antep fıstık tozu, tatlılarda çokça kullanılan bir üründür. Dondurmalarda, lokumlarda, çikolatalarda, şerbetli ve sütlü tatlılarda da kullanımı yaygındır. Gaziantep yöresel ürünler arasında da yer almaktadır. Bu fıstık; bütün, kırık ya da toz olarak tüketilebilir.


Antep Fıstığının Besin Değeri Nedir?

100gr Antep fıstığı besin değeri olarak; %19,3 protein, %53,7 yağ, %19 karbonhidrat, 121mg kalsiyum, 500mg fosfor, 7,30mg demir, 972mg potasyum, 230mg vitamin A, 0.67mg vitamin B1, 1.40mg vitamin B6, 597 kalori içerir.